Asset Publisher
Lasy regionu
Lasy w regionie Dolnego Śląska zajmują powierzchnię około 560 tys. ha. 93% dolnośląskich lasów znajduje się w zarządzie nadleśnictw RDLP we Wrocławiu. Pozostałe 7% to lasy prywatne, lasy gminne, lasy komunalne, lasy w Zasobie Agencji Nieruchomości Rolnych oraz lasy parków narodowych (1,7%).
Lasy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych we Wrocławiu obejmują swym zasięgiem przede wszystkim teren województwa dolnośląskiego i tylko w niewielkim stopniu (ok. 1%) teren sąsiednich województw - opolskiego, wielkopolskiego i lubuskiego. Ogólna powierzchnia zarządzana przez nadleśnictwa RDLP we Wrocławiu wg stanu na koniec 2023 r. wynosi 560 024,54 ha, z czego 542 754,11 ha to powierzchnia leśna, a 17 270,43 ha stanowi powierzchnię nieleśną (grunty rolne, wody, nieużytki, tereny osiedlowe, komunikacyjne, itp.).
Powierzchnia wszystkich lasów Dolnego Śląska w stosunku do całkowitej powierzchni regionu (lesistość regionu) wynosi blisko 29%. Lesistość w regionie waha się od 9% w nadleśnictwie Henryków do aż 86% w nadleśnictwie Ruszów. Rozległy zasięg terytorialny RDLP we Wrocławiu, wynoszący 18,9 tys. km2, powoduje znaczne zróżnicowanie przestrzenne i przyrodnicze obszarów leśnych. Największe zwarte obszary leśne występują w północno - zachodniej części RDLP - są to Bory Dolnośląskie. Duże kompleksy leśne, lecz o zdecydowanie innym charakterze pokrywają położone w południowej części zasięgu górskie pasma Sudetów. Pozostały obszar to przede wszystkim tereny o intensywnym zagospodarowaniu rolniczym - lasy występują tu w mniejszych i rozdrobnionych kompleksach.
Wg regionalizacji przyrodniczo - leśnej Polski lasy RDLP we Wrocławiu swoim zasięgiem obejmują obszar trzech krain: Wielkopolsko - Pomorskiej (III), Śląskiej (V) i Sudeckiej (VII). Zróżnicowanie geograficzne, klimatyczne i glebowe powoduje, iż w zasięgu RDLP we Wrocławiu występują wszystkie typy siedliskowe lasu charakterystyczne dla terenów nizinnych, podgórskich i górskich. Udział siedlisk nizinnych wynosi 57,7%, wyżynnych 14,3%, a górskich 28,0%. Bory iglaste pokrywają powierzchnię 13,6%, bory mieszane 28,6%, lasy mieszane 35,4%, zaś lasy liściaste i olsy 22,4%.
W strukturze lasów RDLP Wrocław dominują gatunki iglaste - stanowią one 69,4% powierzchni wszystkich drzewostanów. Gatunki liściaste zajmują natomiast 30,6% powierzchni. Do głównych gatunków lasotwórczych należą: sosna i modrzew - 46,2%, świerk - 23,0%, dąb, jesion, klon - razem 15,2%, buk - 7,0%, brzoza i grab - 4,4%, olsza - 3,4%. W lasach sporadycznie spotkać można także cały szereg innych gatunków drzew i krzewów stanowiących cenne biocenotycznie domieszki.
W strukturze klas wieku drzewostanów RDLP zauważalna jest dominacja III i IV klasy wieku. Najmniejszy udział natomiast charakteryzuje najstarsze wiekowo klasy. Tego typu układ wynika przede wszystkim z dużego udziału powierzchni zalesionych po okresie wojennym. Nie bez znaczenia jest tu także znaczny udział powierzchni odnowionych w obszarze górskim Sudetów Zachodnich, wylesionych w efekcie klęski ekologicznej.
Według danych na rok 2023 ogólny zapas grubizny brutto wyniósł 140 253,5 tys. m3. Przeciętna zasobność grubizny brutto wyniosła 266 m3/ha, a przeciętny wiek lasów w RDLP we Wrocławiu sięga 64 lata.
Zadaniem Lasów Państwowych jest prowadzenie trwale zrównoważonej gospodarki leśnej z uwzględnieniem wielofunkcyjnego charakteru lasu. Coraz szybszy rozwój cywilizacyjny pociąga za sobą coraz większe zapotrzebowanie na szereg pozaprodukcyjnych funkcji świadczonych przez lasy na rzecz społeczeństwa - głównie ekologicznych, rekreacyjnych i zdrowotnych. Lasy spełniające kryteria ochronności - glebochronność, wodochronność, ochrona cennych zasobów przyrody, ochrona zasobów genowych, ochrona aglomeracji miejskich i uzdrowisk czy funkcje obronne - uznawane są w drodze zarządzeń lub decyzji ministra właściwego do spraw środowiska za tzw. lasy ochronne. Na terenie RDLP we Wrocławiu aż 74 % powierzchni lasów zostało zaliczonych do kategorii lasów ochronnych.
Asset Publisher
Asset Publisher
Ochrona lasu
Ochrona lasu
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
• biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
• abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
• antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
Przeczytaj więcej o ochronie lasu
Zagrożenia biotyczne
Choroby grzybowe
Na terenie Nadleśnictwa Oleśnica Śląska choroby aparatu asymilacyjnego nie występują. Z chorób pędów na terenie nadleśnictwa występuje jedynie zamieranie jesiona na terenie obrębu leśnego Oleśnica w leśnictwach Kątna, Szczodre, Nieciszów i Zbytowa oraz leśnictwach Drożęcin i Goszcz w obrębie Goszcz i jednostkowo w pozostałych leśnictwach. Choroby pni spowodowane są przez opieńkę, która występuje nie tylko w starszych drzewostanach, ale także i w uprawach.
Szkodniki owadzie upraw i młodników
Szkodnikiem owadzim upraw i młodników z liczniej występujących jest smolik występujący w leśnictwach Sosnówka i Ligota Polska oraz sieciech niegłębek występujący w leśnictwie Sokołowice.
W okresie gospodarczym od 2003 roku licznie notowano występowanie szkodniki systemów korzeniowych sadzonek w uprawach i plantacji nasiennej w leśnictwie Strzelce. Sytuacja ta nasiliła się po huraganie z 30 maja 2005 roku gdy znacznie zastała odsłonięta powierzchnia leśna, która znajdowała się w pobliżu pól rolnych a w szczególności w leśnictwach: Sokołowice, Ligota Polska i Ostrowina.
Szkodniki pierwotne
Na terenie Nadleśnictwa Oleśnica Śląska są to szkody spowodowane głównie przez żerowanie chrabąszcza majowego i kasztanowca w drzewostanach dębowych, położonych w pobliżu upraw rolnych w leśnictwach Ostrowina, Ligota Polska i Sokołowice oraz na plantacji nasiennej modrzewiowej w leśnictwie Strzelce.
Szkodniki wtórne
W wyniku identyfikacji stałych ognisk gradacyjnych owadów, można stwierdzić że na przestrzeni 10-lecia nie stwierdzono trwałego zagrożenia ze strony szkodników wtórnych.
Gryzonie
W warunkach Nadleśnictwa Oleśnica Śląska gryzonie stanowią lokalne zagrożenia drzewostanów. W minionym okresie gospodarczym nie odnotowano występowanie szkód na większą skalę.
Zwierzyna
W Nadleśnictwie Oleśnica Śląska istotnym powodem powstawania uszkodzeń w uprawach i młodnikach jest zwierzyna płowa. Głównie jest to wynikiem utrzymywania wysokich stanów zwierzyny w poszczególnych obwodach łowieckich.
Zagrożenia abiotyczne
Czynniki klimatyczne
Uszkodzenia od wiatru mają głównie charakter mechaniczny. Z zabiegów zabezpieczających drzewostany przed wystąpieniem szkód powodowanych przez wiatr nadleśnictwo wykonuje między innymi następujące zabiegi ograniczające powstawanie rozmiaru uszkodzeń:
- maksymalne wykorzystanie odnowień naturalnych,
- zwiększanie różnorodności biologicznej drzewostanów,
- ograniczenie mechanicznych uszkodzeń w trakcie wykonywania zabiegów hodowlanych,
- przestrzeganie zasad minimum sanitarnego lasu.
Największe szkody z tytułu śniegołomów występują w drzewostanach II klasy wieku na gruntach porolnych. W ramach profilaktyki nadleśnictwo podjęło takie czynności zwiększające odporność jak:
- maksymalne popieranie odnowień naturalnych,
- pielęgnowanie stabilności drzewostanów,
- dostosowanie składów gatunkowych drzewostanów do właściwości siedlisk,
- systematyczne i terminowe wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych.
Szkody powodowane przez podtopienia wodami rzeki Widawa występują w czasie obfitych opadów deszczu lub przez tzw. "cofki" na rzece Odrze. Podtopienia mają charakter okresowy na obrębie leśnym Oleśnica w leśnictwach Zbytowa, Kątna i Nieciszów. Nadleśnictwo Oleśnica Śląska nie ma wpływu na te czynniki, aby te zalewane tereny były bardziej udrożnione. Cofanie wody w rzece Odra najczęściej występuje w okresie obfitych opadów deszczu i wczesnej wiosny w czasie spływania kry. Obszary stale podtapiane zostaną uwidocznione na mapie przeglądowej ochrony lasu.
Susze są to szkody powodowane w uprawach świeżo posadzonych 1 - 4 letnich przez więdnięcie całych sadzonek w szczególności sadzonek 2 i 3 letnich słabo ukorzenionych. Największe szkody powstają w okresach II i III dekady maja, czerwca i na przełomie lipca i sierpnia.
Przymrozki późne powstają najczęściej w maju. Powstające szkody mają charakter "zważenia" liści u gatunków takich jak dąb, buk, a gatunków iglastych daglezja i świerk. Szczególne znaczenie jest występowanie przymrozków późnych na szkółce w Grochowie, gdzie ma charakter "zważenia" całych siewów.
Zagrożenia antropogeniczne
Czynniki antropogeniczne to zanieczyszczenia powietrza, wód i gleby, pożary lasu, szkodnictwo leśne. Teren w zasięgu działania Nadleśnictwa Oleśnica Śląska został zaliczony do I strefy uszkodzeń słabych. Do szkód spowodowanych przez człowieka w środowisku leśnym należą:
- powstawanie pożarów,
- wycinka i kradzieże drewna,
- kradzieże sadzonek z upraw leśnych,
- wywożenie do lasu śmieci przez miejscową ludność,
- zaśmiecanie lasów przez turystów i grzybiarzy,
- wyrzucanie śmieci z samochodów w trakcie przejazdu przez tereny leśne,
- kłusownictwo i wnykarstwo,
- nadmierna penetracja lasów w okresie zbioru jagód i grzybów,
- niszczenie urządzeń turystycznych, tablic informacyjnych i ostrzegawczych,
- płoszenie zwierzyny,
- niszczenie stanowisk roślin chronionych