Asset Publisher
Użytki ekologiczne
Użytki ekologiczne to zwykle obiekty o niewielkiej powierzchni – małe oczka wodne, śródpolne kępy drzew i krzewów, torfowiska, bagna i wydmy. To pozostałości ekosystemów, mające znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej. Obecnie mamy ich w Polsce ponad 9 tys. na powierzchni prawie 30 tys. ha.
W zasięgu terytorialnym nadleśnictwa Oleśnica Śląska zostało powołanych sześć użytków ekologicznych: „Las Boguszycki", „Leśne Stawki koło Goszcza", „Mokradła Boguszyckie" „Olsy Spalickie", „Olsy Sokołowickie" i „Polana Grochowska".
Użytek ekologiczny „Las Boguszycki"
Rok utworzenia: 24.01.2007
Powierzchnia: łącznie 70,27 ha, w tym w zarządzie nadleśnictwa 70,17 ha
Leśnictwo: Miodary
Celem powołania użytku ekologicznego jest ochrona cennych gatunków flory i fauny. Obszar ten zawiera się w projektowanym specjalnym obszarze ochrony siedlisk „Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego" PLH020091.
Użytek ekologiczny „Leśne Stawki koło Goszcza"
Rok utworzenia: 03.01.1995
Powierzchnia: łącznie 55,31 ha, w tym w zarządzie nadleśnictwa 40,03 ha
Leśnictwo: Twardogóra
Celem ochrony jest zachowanie pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania unikatowych zasobów genowych i typu środowiska. Przedmiotem ochrony są zespoły chronionych gatunków batracho- i herpetofauny (płazów i gadów) oraz naturalne zespoły roślinne cieków i zbiorników wodnych. Obszar ten zawiera się w projektowanym specjalnym obszarze ochrony siedlisk „Leśne Stawki koło Goszcza" PLH020101.
Użytek ekologiczny „Olsy Spalickie"
Rok utworzenia: 24.03.2005
Powierzchnia: łącznie 4,95 ha, w tym w zarządzie nadleśnictwa 4,89 ha
Leśnictwo: Sokołowice
Celem ustanowienia użytku ekologicznego jest ochrona cennych przyrodniczo gatunków flory i fauny. Obszar ten zawiera się w projektowanym specjalnym obszarze ochrony siedlisk „Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego" PLH020091.
Użytek ekologiczny „Olsy Sokołowickie"
Rok utworzenia: 24.03.2005
Powierzchnia: łącznie 86,10 ha, w tym w zarządzie nadleśnictwa 77,98 ha
Leśnictwo: Sokołowice
Celem ustanowienia użytku ekologicznego jest ochrona cennych przyrodniczo gatunków flory i fauny. Obszar ten zawiera się w projektowanym specjalnym obszarze ochrony siedlisk „Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego" PLH020091.
Użytek ekologiczny „Polana Grochowska"
Rok utworzenia: 30.03.2007
Powierzchnia: łącznie 54,33 ha, w tym w zarządzie nadleśnictwa 52,69 ha
Leśnictwo: Grochowo
Celem ustanowienia użytku ekologicznego jest ochrona cennych przyrodniczo gatunków flory. Ze względu na specyficzne warunki ekologiczne, a zwłaszcza stosunki wodne, teren pełni rolę lokalnej ostoi różnorodności biotycznej. Na terenie „Polany Grochowskiej" stwierdzono szereg gatunków roślin naczyniowych objętych w Polsce ochroną prawną.
Użytek ekologiczny „Mokradła Boguszyckie"
Rok utworzenia: 29.11.2004
Powierzchnia: łącznie 36,30ha, w tym w zarządzie nadleśnictwa 0,00 ha
Leśnictwo: w zasięgu leśnictwa Sokołowice
Celem powołania użytku ekologicznego jest ochrona cennych gatunków flory i fauny. Obszar ten zawiera się w projektowanym Specjalnym Obszarze Ochrony siedlisk Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego PLH020091.
Asset Publisher
Q&A Retencja w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska
Q&A Retencja w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska
1. Co to jest retencja ?
To gromadzenie wody i przetrzymywaniu jej przez dłuższy czas najczęściej w zbiornikach naturalnych i sztucznych.
Zbiorniki wodne, jazy, zastawki, zadrzewienia, roślinne pasy ochronne, ochrona oczek wodnych, stawów wiejskich, mokradeł itp. prowadzą do spowolnienia lub powstrzymania odpływu wody.
2. Po co retencja w lesie ?
Las potrzebuje wody! Bez wody roślinność i zwierzęta nie przetrwają. Retencja w lesie jest bardzo potrzebna!
1. Poprawia uwilgotnienie siedlisk leśnych poprzez podniesienie wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego;
2. Zmiana szybkiego (wybitnie niekorzystnego) odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy co w konsekwencji służy poprawie biologicznej odporności drzewostanów, ochronie i urozmaiceniu środowiska leśnego (roślinność bagienna, zwierzyna, ptactwo wodne, owady);
3. Woda ze zbiorników jest też dla zwierzyny leśnej, ptactwa, owadów i innej fauny;
4. Zabezpieczenie wody do ochrony przeciwpożarowej lasu;
5. Zapewnienie wody do celów gospodarczych np. deszczownie przy szkółkach leśnych;
3. Skąd pomysł na retencję w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska ?
W przeszłości, a zdarza się to i teraz, zabiegi melioracyjne były ukierunkowane na szybkie odprowadzanie wody, osuszanie i odzyskiwanie gruntów w celu powiększaniu areału produkcji rolniczej. Z krajobrazu zniknęły oczka wodne i zadrzewienia śródpolne, zlikwidowano wiele stawów i piętrzeń młyńskich. Zaburzona została zdolność do naturalnego retencjonowania wody. Za taki stan rzeczy wysoką cenę płacą również lasy, co przejawia się m.in. wzrostem ilości pożarów, spadkiem udatności upraw. Brak wody jest też jedną z przyczyn chorób powodujących zamieranie dęba, buka, jesionu. Susza daje się we znaki również w szkółkach leśnych, przede wszystkim tam, gdzie nie ma urządzeń nawadniających.
Nadleśnictwo, szansę na poprawę takiego stanu zauważyło w momencie zafunkcjonowania realizowanego z wykorzystaniem środków unijnych „Kompleksowego projektu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja nizinna oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” Bardzo szybko dokonaliśmy typowania obiektów, które mogłyby być zrealizowane w ramach tego projektu i zgłosiliśmy swój akces. – wyjaśnia Piotr Nawojski oraz Mariusz Telka, osoby koordynujące projekt retencji w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska
4. W jakich miejscach będą budowane zbiorniki wodne w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska ?
Nazwa Leśnictwo Powierzchnia Retencja całkowita
1 Staw przy Polanie Grochowskiej Grochowo 1.300 m2 3.761,80 m3
2 Staw za Polaną Grochowską Grochowo 900 m2 1.204,95 m3
3 Staw Długi Zalesie 4.600 m2 123.879,44 m3
4 Staw Złotowskie Młyny Zalesie 3.799 m2 22.171,55 m3
5 Staw Sosnowy Zamek Myśl. 2.500 m2 41.981,91 m3
6 Staw na Potoku Dąbrowa 2.300 m2 24.611,11 m3
7 Staw w Goszczu Goszcz 1.700 m2 2.081,06 m3
8 Staw Nowy Gola Wielka 3.600 m2 15.150,95 m3
9 Staw Skrzypowy Gola Wielka 1.200 m2 16.757,44 m3
10 Staw Kasztanowy Gola Wielka 2.700 m2 16.539,71 m3
11 Staw przy Piaskowym Moście Gola Wielka 3.100 m2 154.598,88 m3
12 Staw przy Moście Piecha Dolny Gola Wielka 1.700 m2 51.034,32 m3
13 Staw przy Moście Piecha Górny Gola Wielka 1.700 m2 79.828,41 m3
14 Staw Tartaczek Twardogóra 8.100 m2 226.020,42 m3
15 Staw Suchy Twardogóra 2.600 m2 57.306,70 m3
RAZEM 836.928,65 m3
5. Jaki jest koszt inwestycji ?
Ok. 2,6 mln zł netto.
6. Jaki ma wpływ retencja na środowisko ?
Od kilkunastu lat działania w zakresie gospodarki wodnej w Nadleśnictwie Oleśnica zmierzają do podniesienia zdolności retencyjnych terenów leśnych. Zadania jakie wykonują leśnicy to sukcesywna przebudowa drzewostanów w kierunku zgodności z siedliskiem, odchodzenie od charakteryzujących się mniejszą retencyjnością monokultur leśnych, wprowadzanie i wzbogacanie runa i podszytu, ograniczenie wielkości zrębów przede wszystkim w obszarach przyległych do cieków, ale również odtwarzanie i budowa zbiorników małej retencji oraz inne zabiegi, służące poprawie stanu środowiska.
Dzięki tym inwestycjom następuje ustabilizowanie poziomu wody gruntowej na przyległych do zbiorników obszarach lasu, co poprawia warunki wzrostu drzew oraz chroni przed przesychaniem bardzo cenne pod względem przyrodniczym obszary śródleśne (m.in. torfowiska). Realizując przedsięwzięcia z zakresu retencji stosujemy w lasach zasadę, że podstawową cechą gospodarki wodnej jest zachowanie zbiorników w stanie zbliżonym do naturalnego. Dotyczy to również cieków i mokradeł. Metody techniczne stosujemy jedynie na najbardziej zagrożonych obszarach. Staramy się aby podstawowym sposobem regulacji warunków wodnych był odpływ regulowany, tak by systemy melioracyjne nie powodowały gwałtownych zmian warunków wodnych otaczającego obszaru, zwłaszcza obszarów chronionych.
System retencyjny powoduje wolniejszy odpływ wody, a przez to zwiększone zostają możliwości retencyjne lasów oraz zatrzymana zostaje woda powierzchniowa i podniesiony poziom wody gruntowej. Dzięki temu poprawie ulegają warunki glebowe oraz mikroklimatyczne w lasach, a tym samym następuje poprawa kondycji drzewostanów. Zwiększenie bioróżnorodności jest jednym z najważniejszych założeń koncepcji odtwarzania stawów i zbiorników śródleśnych.
7. Czy w tych zbiornikach będą hodowane ryby ?
Podstawową funkcją zbiorników jest retencjonowanie wody. Nie przewidujemy ich sztucznego zarybiania.
8. Czy zbiorniki retencyjne będą udostępniane społeczeństwu do rekreacji ?
Okolice zbiorników retencyjnych, tak jak i obszary leśne na terenie których one powstaną będą dostępne dla wypoczynku ludności. Oczywiście nie ma tu mowy o kąpieli, wędkowaniu itp. działaniach, niezgodnych z podstawową funkcją jaka jest im przypisana.
9. Na kiedy jest zaplanowane zakończenie budowy zbiorników retencyjnych ?
Zbiorniki zostały wybudowane w 2021 roku. Oficjalne otwarcie zaplanowane jest na kwiecień 2022 roku.