Asset Publisher
Ochrona lasu
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
• biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
• abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
• antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
Przeczytaj więcej o ochronie lasu
Zagrożenia biotyczne
Choroby grzybowe
Na terenie Nadleśnictwa Oleśnica Śląska choroby aparatu asymilacyjnego nie występują. Z chorób pędów na terenie nadleśnictwa występuje jedynie zamieranie jesiona na terenie obrębu leśnego Oleśnica w leśnictwach Kątna, Szczodre, Nieciszów i Zbytowa oraz leśnictwach Drożęcin i Goszcz w obrębie Goszcz i jednostkowo w pozostałych leśnictwach. Choroby pni spowodowane są przez opieńkę, która występuje nie tylko w starszych drzewostanach, ale także i w uprawach.
Szkodniki owadzie upraw i młodników
Szkodnikiem owadzim upraw i młodników z liczniej występujących jest smolik występujący w leśnictwach Sosnówka i Ligota Polska oraz sieciech niegłębek występujący w leśnictwie Sokołowice.
W okresie gospodarczym od 2003 roku licznie notowano występowanie szkodniki systemów korzeniowych sadzonek w uprawach i plantacji nasiennej w leśnictwie Strzelce. Sytuacja ta nasiliła się po huraganie z 30 maja 2005 roku gdy znacznie zastała odsłonięta powierzchnia leśna, która znajdowała się w pobliżu pól rolnych a w szczególności w leśnictwach: Sokołowice, Ligota Polska i Ostrowina.
Szkodniki pierwotne
Na terenie Nadleśnictwa Oleśnica Śląska są to szkody spowodowane głównie przez żerowanie chrabąszcza majowego i kasztanowca w drzewostanach dębowych, położonych w pobliżu upraw rolnych w leśnictwach Ostrowina, Ligota Polska i Sokołowice oraz na plantacji nasiennej modrzewiowej w leśnictwie Strzelce.
Szkodniki wtórne
W wyniku identyfikacji stałych ognisk gradacyjnych owadów, można stwierdzić że na przestrzeni 10-lecia nie stwierdzono trwałego zagrożenia ze strony szkodników wtórnych.
Gryzonie
W warunkach Nadleśnictwa Oleśnica Śląska gryzonie stanowią lokalne zagrożenia drzewostanów. W minionym okresie gospodarczym nie odnotowano występowanie szkód na większą skalę.
Zwierzyna
W Nadleśnictwie Oleśnica Śląska istotnym powodem powstawania uszkodzeń w uprawach i młodnikach jest zwierzyna płowa. Głównie jest to wynikiem utrzymywania wysokich stanów zwierzyny w poszczególnych obwodach łowieckich.
Zagrożenia abiotyczne
Czynniki klimatyczne
Uszkodzenia od wiatru mają głównie charakter mechaniczny. Z zabiegów zabezpieczających drzewostany przed wystąpieniem szkód powodowanych przez wiatr nadleśnictwo wykonuje między innymi następujące zabiegi ograniczające powstawanie rozmiaru uszkodzeń:
- maksymalne wykorzystanie odnowień naturalnych,
- zwiększanie różnorodności biologicznej drzewostanów,
- ograniczenie mechanicznych uszkodzeń w trakcie wykonywania zabiegów hodowlanych,
- przestrzeganie zasad minimum sanitarnego lasu.
Największe szkody z tytułu śniegołomów występują w drzewostanach II klasy wieku na gruntach porolnych. W ramach profilaktyki nadleśnictwo podjęło takie czynności zwiększające odporność jak:
- maksymalne popieranie odnowień naturalnych,
- pielęgnowanie stabilności drzewostanów,
- dostosowanie składów gatunkowych drzewostanów do właściwości siedlisk,
- systematyczne i terminowe wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych.
Szkody powodowane przez podtopienia wodami rzeki Widawa występują w czasie obfitych opadów deszczu lub przez tzw. "cofki" na rzece Odrze. Podtopienia mają charakter okresowy na obrębie leśnym Oleśnica w leśnictwach Zbytowa, Kątna i Nieciszów. Nadleśnictwo Oleśnica Śląska nie ma wpływu na te czynniki, aby te zalewane tereny były bardziej udrożnione. Cofanie wody w rzece Odra najczęściej występuje w okresie obfitych opadów deszczu i wczesnej wiosny w czasie spływania kry. Obszary stale podtapiane zostaną uwidocznione na mapie przeglądowej ochrony lasu.
Susze są to szkody powodowane w uprawach świeżo posadzonych 1 - 4 letnich przez więdnięcie całych sadzonek w szczególności sadzonek 2 i 3 letnich słabo ukorzenionych. Największe szkody powstają w okresach II i III dekady maja, czerwca i na przełomie lipca i sierpnia.
Przymrozki późne powstają najczęściej w maju. Powstające szkody mają charakter "zważenia" liści u gatunków takich jak dąb, buk, a gatunków iglastych daglezja i świerk. Szczególne znaczenie jest występowanie przymrozków późnych na szkółce w Grochowie, gdzie ma charakter "zważenia" całych siewów.
Zagrożenia antropogeniczne
Czynniki antropogeniczne to zanieczyszczenia powietrza, wód i gleby, pożary lasu, szkodnictwo leśne. Teren w zasięgu działania Nadleśnictwa Oleśnica Śląska został zaliczony do I strefy uszkodzeń słabych. Do szkód spowodowanych przez człowieka w środowisku leśnym należą:
- powstawanie pożarów,
- wycinka i kradzieże drewna,
- kradzieże sadzonek z upraw leśnych,
- wywożenie do lasu śmieci przez miejscową ludność,
- zaśmiecanie lasów przez turystów i grzybiarzy,
- wyrzucanie śmieci z samochodów w trakcie przejazdu przez tereny leśne,
- kłusownictwo i wnykarstwo,
- nadmierna penetracja lasów w okresie zbioru jagód i grzybów,
- niszczenie urządzeń turystycznych, tablic informacyjnych i ostrzegawczych,
- płoszenie zwierzyny,
- niszczenie stanowisk roślin chronionych
Asset Publisher
Lasy znów otwarte, lecz zachowaj ostrożność
Lasy znów otwarte, lecz zachowaj ostrożność
Od poniedziałku 20 kwietnia br. znów można swobodnie odwiedzać lasy, także te znajdujące się w zarządzie Lasów Państwowych. W lesie nie ma obowiązku używania maseczki lub zakrywania ust i nosa w inny sposób.
W maseczce tylko na parkingu
W nowym rozporządzeniu z 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Rada Ministrów zniosła obowiązujący wcześniej zakaz korzystania z terenów leśnych pełniących funkcje publiczne, w tym państwowych lasów i parków narodowych. Jedyny wyjątek dotyczy obiektów leśnej infrastruktury turystycznej, takich jak wiaty, miejsca biwakowe, leśne siłownie, place zabaw, wieże lub tarasy widokowe itp. – z nich nadal nie wolno korzystać (§16 ust. 2 pkt 2). Wyłączone z użytkowania obiekty będą odpowiednio oznaczone przez leśników taśmą lub w inny sposób, ale niezależnie od tego stosujmy się do generalnego zakazu korzystania z takich miejsc i urządzeń. Otwarte i dostępne będę natomiast leśne parkingi i miejsca postojowe.
O ile jednak po samym lesie możemy spacerować bez maseczki, to musimy jej użyć przebywając na leśnym parkingu lub miejscu postojowym (§18 ust. 1 pkt 2). - Pamiętajmy, że nadal obowiązują ogólne zalecenia i ograniczenia dotyczące przemieszczania się w czasie epidemii koronawirusa, także w lesie. Powinniśmy zachowywać odpowiednie odstępy od innych osób, unikać grupowania się – przypomina minister środowiska Michał Woś, który rekomendował rządowi zniesienie zakazu korzystania z lasów.
Prosimy, bądźcie odpowiedzialni po prostu, nie tylko wtedy, gdy wymagają tego przepisy - w trosce o zdrowie własne, bliskich i innych osób, a także by odciążyć zaangażowany bezpośrednio w walkę z epidemią personel medyczny.
Jak mądrze zaplanować bezpieczne odwiedziny w lesie w obliczu SARS-CoV-2, dowiecie się z naszego poradnika.
Uwaga, sucho!
Wybierając się na łono natury, pamiętajcie o dużym zagrożeniu pożarowym. Jak wszędzie indziej, w lasach też jest bardzo sucho. To efekt praktycznie bezśnieżnej i wyjątkowo ciepłej zimy oraz braku deszczu wiosną. Prognozy pogody na najbliższe tygodnie nie nastrajają optymistycznie.
Od początku 2020 r. do 20 kwietnia w całej Polsce wybuchło blisko 2700 pożarów lasów, z czego nieco ponad 600 w Lasach Państwowych (tylko w kwietniu było ich dotąd, odpowiednio, 2014 i 404).
W marcu i kwietniu pożarów lasów było więcej niż w tym samym okresie ubiegłego roku, który też stał pod znakiem suszy. W przypadku Lasów Państwowych, które przeznaczają na system ochrony lasów przed ogniem ponad 100 mln zł rocznie (m.in. jako jedyne dysponują flotą kilkudziesięciu samolotów i śmigłowców gaśniczych), większość pożarów udaje się szybko wykryć i ugasić. Dlatego przeciętna powierzchnia jednego pożaru lasu na gruntach LP pozostaje dotąd relatywnie mała (4 ary).
Obecnie w żadnym z 430 nadleśnictw LP nie ma okresowego zakazu wstępu do lasu ze względu na duże zagrożenie pożarowe. Sam fakt, że dane nadleśnictwo znajduje się w prognozowanej strefie „czerwonej”, nie przesądza o konieczności wprowadzenia takiego zakazu. Zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy o lasach, o tym samodzielnie decyduje nadleśniczy, najlepiej znający lokalne warunki.
Natomiast obligatoryjnie powinien on wprowadzić okresowy zakaz wstępu do lasu z powodu zagrożenia pożarowego, gdy w danej okolicy wilgotność ściółki mierzona o godz. 9.00 rano przez pięć kolejnych dni wynosi mniej niż 10 proc. W praktyce są to rzadkie sytuacje ze względu na zmieniające się dynamicznie warunki pogodowe. Mimo to przy obecnej suszy nie można tego wykluczyć. Dlatego dla własnego bezpieczeństwa sprawdzajcie aktualizowane codziennie rano i po południu mapy prognozowanego zagrożenia pożarowego w lasach oraz ewentualnych okresowych zakazów wstępu do lasu. Znajdziecie je na stronie Lasów Państwowych oraz na stronie Banku Danych o Lasach i w mobilnej aplikacji mBDL.
Niestety, wiele z pożarów lasów to efekt celowych podpaleń lub skrajnej lekkomyślności, między innymi wypalania traw na sąsiadujących łąkach, porzucania niedopałków papierosów. Prosimy, przestrzegajcie przepisów i nie używajcie otwartego ognia w lesie poza miejscami specjalnie do tego przeznaczonymi oraz w promieniu 100 m od lasu. Jeśli zaś będąc w lesie widzicie zarzewie ognia, pożar lub nieodpowiedzialne zachowania innych osób, jak najszybciej powiadomcie o tym służby, dzwoniąc na numer alarmowy 112 lub 998.
Życzymy wszystkim dużo zdrowia i do zobaczenia (z odpowiedniego dystansu) w lesie!
