Asset Publisher Asset Publisher

Hodowla lasu

Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.

Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

 

Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

 

Przeczytaj więcej na stronie lasy.gov.pl.

 

W Nadleśnictwie Oleśnica Śląska odnowienia obejmują rocznie ok. 200 ha. Bierzemy także udział w programie zwiększania lesistości kraju poprzez pomoc w sporządzaniu planów zalesieniowych dla prywatnych właścicieli gruntów rolnych – z każdym rokiem zalesiają oni coraz większe tereny.

 

Odnowienia możemy podzielić na odnowienia sztuczne, czyli sadzenie sadzonek lub wysiewanie nasion przez człowieka, oraz odnowienia naturalne, czyli zjawisko samoistnego powstania młodego pokolenia drzew pod okapem drzewostanu lub w jego sąsiedztwie. Odnowienia naturalne w lasach zagospodarowanych nie przebiegają zazwyczaj żywiołowo, lecz są kierowane przez człowieka. Prace polegają na spulchnieniu gleby pod okapem drzewostanu w roku, w którym spodziewany jest duży urodzaj nasion, oraz rozluźnieniu drzew, tak by do dna lasu dochodziła odpowiednia ilość światła.

 

Corocznie Nadleśnictwo Oleśnica Śląska pielęgnuje ok. 700 ha gleby w uprawach leśnych. Polega to na wykaszaniu chwastów wśród drzewek. Równocześnie wykonuje się cięcia pielęgnacyjne, które w zależności od wieku drzewostanu mają inny charakter i noszą inną nazwę: czyszczenia wczesne w okresie uprawy, czyszczenia późne w okresie młodnika, trzebieże wczesne w okresie dojrzewania drzewostanu oraz trzebieże późne w okresie dojrzałości drzewostanu.

 

Czyszczenia wczesne wykonujemy corocznie na obszarze ok. 220 ha, czyszczenia późne – na 320 ha, trzebieże wczesne – na 600 ha, a trzebieże późne – na ok. 1200 ha.

 

Następną czynnością jest wprowadzanie sadzonek gatunków drzew i krzewów, które mogą stworzyć dolne warstwy drzewostanu, tzw. podszytu. Podszyt sadzony jest na siedliskach ubogich, gdzie z powodu niedoboru związków pokarmowych lub wody gatunki drzewiaste mają niewielką szansę wytworzenia dolnego piętra drzewostanu.

 

Na siedliskach żyznych, zalesionych przed laty głównie sosną, wprowadzamy obecnie pod osłoną istniejącego drzewostanu dąb i buk.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Ochrona lasu

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

 

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
• biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
• abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
• antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

Przeczytaj więcej o ochronie lasu

Zagrożenia biotyczne
Choroby grzybowe
Na terenie Nadleśnictwa Oleśnica Śląska choroby aparatu asymilacyjnego nie występują. Z chorób pędów na terenie nadleśnictwa występuje jedynie zamieranie jesiona na terenie obrębu leśnego Oleśnica w leśnictwach Kątna, Szczodre, Nieciszów i Zbytowa oraz leśnictwach Drożęcin i Goszcz w obrębie Goszcz i jednostkowo w pozostałych leśnictwach. Choroby pni spowodowane są przez opieńkę, która występuje nie tylko w starszych drzewostanach, ale także i w uprawach.

Szkodniki owadzie upraw i młodników
Szkodnikiem owadzim upraw i młodników z liczniej występujących jest smolik występujący w leśnictwach Sosnówka i Ligota Polska oraz sieciech niegłębek występujący w leśnictwie Sokołowice.

W okresie gospodarczym od 2003 roku licznie notowano występowanie szkodniki systemów korzeniowych sadzonek w uprawach i plantacji nasiennej w leśnictwie Strzelce. Sytuacja ta nasiliła się po huraganie z 30 maja 2005 roku gdy znacznie zastała odsłonięta powierzchnia leśna, która znajdowała się w pobliżu pól rolnych a w szczególności w leśnictwach: Sokołowice, Ligota Polska i Ostrowina.

Szkodniki pierwotne
Na terenie Nadleśnictwa Oleśnica Śląska są to szkody spowodowane głównie przez żerowanie chrabąszcza majowego i kasztanowca w drzewostanach dębowych, położonych w pobliżu upraw rolnych w leśnictwach Ostrowina, Ligota Polska i Sokołowice oraz na plantacji nasiennej modrzewiowej w leśnictwie Strzelce.

Szkodniki wtórne
W wyniku identyfikacji stałych ognisk gradacyjnych owadów, można stwierdzić że na przestrzeni 10-lecia nie stwierdzono trwałego zagrożenia ze strony szkodników wtórnych.

Gryzonie
W warunkach Nadleśnictwa Oleśnica Śląska gryzonie stanowią lokalne zagrożenia drzewostanów. W minionym okresie gospodarczym nie odnotowano występowanie szkód na większą skalę.

uszkodzenia od zwierzyny fot. J. Liszczyk

Zwierzyna
W Nadleśnictwie Oleśnica Śląska istotnym powodem powstawania uszkodzeń w uprawach i młodnikach jest zwierzyna płowa. Głównie jest to wynikiem utrzymywania wysokich stanów zwierzyny w poszczególnych obwodach łowieckich.

Zagrożenia abiotyczne

Czynniki klimatyczne
Uszkodzenia od wiatru mają głównie charakter mechaniczny. Z zabiegów zabezpieczających drzewostany przed wystąpieniem szkód powodowanych przez wiatr nadleśnictwo wykonuje między innymi następujące zabiegi ograniczające powstawanie rozmiaru uszkodzeń:

  • maksymalne wykorzystanie odnowień naturalnych,
  • zwiększanie różnorodności biologicznej drzewostanów,
  • ograniczenie mechanicznych uszkodzeń w trakcie wykonywania zabiegów hodowlanych,
  • przestrzeganie zasad minimum sanitarnego lasu.

Największe szkody z tytułu śniegołomów występują w drzewostanach II klasy wieku na gruntach porolnych. W ramach profilaktyki nadleśnictwo podjęło takie czynności zwiększające odporność jak:

  • maksymalne popieranie odnowień naturalnych,
  • pielęgnowanie stabilności drzewostanów,
  • dostosowanie składów gatunkowych drzewostanów do właściwości siedlisk,
  • systematyczne i terminowe wykonywanie zabiegów pielęgnacyjnych.

Szkody powodowane przez podtopienia wodami rzeki Widawa występują w czasie obfitych opadów deszczu lub przez tzw. "cofki" na rzece Odrze. Podtopienia mają charakter okresowy na obrębie leśnym Oleśnica w leśnictwach Zbytowa, Kątna i Nieciszów. Nadleśnictwo Oleśnica Śląska nie ma wpływu na te czynniki, aby te zalewane tereny były bardziej udrożnione. Cofanie wody w rzece Odra najczęściej występuje w okresie obfitych opadów deszczu i wczesnej wiosny w czasie spływania kry. Obszary stale podtapiane zostaną uwidocznione na mapie przeglądowej ochrony lasu.

Susze są to szkody powodowane w uprawach świeżo posadzonych 1 - 4 letnich przez więdnięcie całych sadzonek w szczególności sadzonek 2 i 3 letnich słabo ukorzenionych. Największe szkody powstają w okresach II i III dekady maja, czerwca i na przełomie lipca i sierpnia.

  drzewostan uszkodzony przez wiosenne przymrozki fot. J. Liszczyk  

Przymrozki późne powstają najczęściej w maju. Powstające szkody mają charakter "zważenia" liści u gatunków takich jak dąb, buk, a gatunków iglastych daglezja i świerk. Szczególne znaczenie jest występowanie przymrozków późnych na szkółce w Grochowie, gdzie ma charakter "zważenia" całych siewów.

Zagrożenia antropogeniczne

Czynniki antropogeniczne to zanieczyszczenia powietrza, wód i gleby, pożary lasu, szkodnictwo leśne. Teren w zasięgu działania Nadleśnictwa Oleśnica Śląska został zaliczony do I strefy uszkodzeń słabych. Do szkód spowodowanych przez człowieka w środowisku leśnym należą:

  • powstawanie pożarów,
  • wycinka i kradzieże drewna,
  • kradzieże sadzonek z upraw leśnych,
  • wywożenie do lasu śmieci przez miejscową ludność,
  • zaśmiecanie lasów przez turystów i grzybiarzy,
  • wyrzucanie śmieci z samochodów w trakcie przejazdu przez tereny leśne,
  • kłusownictwo i wnykarstwo,
  • nadmierna penetracja lasów w okresie zbioru jagód i grzybów,
  • niszczenie urządzeń turystycznych, tablic informacyjnych i ostrzegawczych,
  • płoszenie zwierzyny,
  • niszczenie stanowisk roślin chronionych