Asset Publisher
Geocaching
Marzyliście w dzieciństwie o poszukiwaniu skarbów, niczym bohaterowie powieści Roberta L. Stevensona czy filmów o dzielnym Indianie Jonesie? Jeśli dodatkowo uważacie, że poszukiwanie może być ciekawsze niż sam skarb, to geocaching jest czymś dla was.
Geocaching powstał dokładnie 4 maja 2000 r. Amerykanin Dave Ulmer ukrył tego dnia w lesie wiadro wypełnione różnymi przedmiotami. Jego współrzędne podał na grupie dyskusyjnej użytkowników nawigacji satelitarnej GPS. Ci przez kolejne dni, z wykorzystaniem swoich odbiorników GPS, poszukiwali wiadra i dzielili się swoimi wrażeniami na grupie. Wkrótce w podobny sposób różne pojemniki zaczęli ukrywać inni entuzjaści technologii satelitarnego namierzania obiektów. Niedługo też po raz pierwszy użyto nazwy geocaching.
Wszystko to było możliwe dzięki odkodowaniu, wcześniej zakłócanego przez wojskowych, sygnału wysyłanego przez satelity do odbiorników GPS. System nawigacji satelitarnej GPS został bowiem stworzony przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych. Nic zatem dziwnego, że początkowo miał służyć wyłącznie celom militarnym. Jednak po pomyłkowym zestrzeleniu w 1983 r. nad terytorium b. ZSRR koreańskiego samolotu pasażerskiego uznano, że GPS powinien zostać udostępniony także cywilom. Aż do 2000 r. dla zwykłych użytkowników pozostawał jednak właściwie bezużyteczny, bowiem tzw. degradacja sygnału, zapobiegliwie wprowadzona przez wojsko, ograniczała dokładność określania pozycji do 100 metrów. Po decyzji Billa Clintona o wyłączeniu zakłócania, dokładność systemu wzrosła do 4-12 metrów. Rozpoczęła się nowa era nie tylko dla turystów i podróżników, ale też w wielu innych dziedzinach życia. Szacuje się, że dziś już 6-7 proc. europejskiego PKB (produktu krajowego brutto) zależy od zastosowań nawigacji satelitarnej.
Na tropie przygody
Na czym dziś polega geocaching? Od czasów Dave'a Ulmera główna idea nie zmieniła się. To gra terenowa polegająca na poszukiwaniu, przede wszystkim z użyciem GPS, „skarbów" ukrytych przez jej innych uczestników. „Skarbami" są skrzynki - wodoszczelne pojemniki, zawierające drobne przedmioty oraz dziennik.
Jak zacząć zabawę w geocaching? Na początek musimy wybrać skrzynkę, której będziemy poszukiwać. Bazy skrzynek znajdziemy w serwisach internetowych, takich jak opencaching.pl czy geocaching.pl. Na początku warto wybrać skrzynkę tradycyjną (czyli taką, której położenie jest dokładnie określone) i o niezbyt wysokim poziomie zadań i trudności terenu (określane są one w pięciostopniowej skali). Jeśli wybierzemy skrzynkę, którą niedawno ktoś odnalazł, mamy większą szansę, że nie została jeszcze zniszczona. Warto więc sprawdzić w bazie ostatnie zapisy jej dotyczące.
Przed wyruszeniem na wyprawę, poza zanotowaniem wszystkich szczegółów dotyczących skrzynki, dobrze jest przejrzeć mapę, żeby zapoznać się z terenem. Na wyprawę warto wziąć łopatkę i rękawice, przydać może się też zestaw naprawczy, na wypadek, gdyby skrzynka była uszkodzona (torebki foliowe, ołówek, nowy dziennik), a także jakiś przedmiot na wymianę. Najważniejszym wyposażeniem będzie oczywiście GPS. Możemy kupić oddzielne urządzenie lub - wykorzystując moduł GPS w swoim smartfonie - zainstalować aplikację, która pokazuje nasze położenie, a nierzadko jest także od razu zintegrowana z bazą ukrytych skrzynek. W wyborze odpowiedniej opcji pomogą nam forumowicze w jednym z poświęconych geocachingowi serwisów internetowych.
Las pełen niespodzianek
W internetowych bazach można znaleźć coraz więcej skrzynek ukrywanych w lasach, również przez samych leśników. Jest to bowiem jeszcze jeden sposób na przyciągnięcie turystów do lasów i pokazanie ich piękna. Chcąc znaleźć w bazie takie skrzynki, najlepiej w wyszukiwarce jako ich właściciela, podać "nadleśnictwo". Można też o nie zapytać w siedzibie nadleśnictwa. Każde takie pytanie będzie zachętą dla leśników, by przygotować na swoim terenie tego typu atrakcje dla turystów.
Kilkanaście skrzynek w najciekawszych miejscach swoich lasów ukryli np. leśnicy z Nadleśnictwa Katowice (RDLP Katowice). Opis każdej z nich przybliża przy okazji historię miejsca. Reakcje internautów są entuzjastyczne. Wysoko poprzeczkę zawiesili pracownicy Nadleśnictwa Lidzbark (RDLP Olsztyn). Ich skrytki w formie wyrzeźbionego ptaka zostały umieszczone w koronach drzew, 12-20 metrów nad ziemią. Zdobycie wszystkich, czyli przejście trasy "Tylko dla orłów", to nie lada wyzwanie.
Skrzynka z zagadką
Podczas zabawy w geocaching w lesie trzeba pamiętać o jednej, bardzo ważnej sprawie. Skrzynek nie można zakopywać! Rozkopywanie gruntu, a nawet rozgarnianie ściółki to niszczenie lasów. Jest to wykroczenie karane grzywną. Właśnie ze względu na ochronę lasów, niektóre serwisy internetowe nie pozwalają w swoich bazach na rejestrację skrzynek zakopanych w lesie.
Zgodnie ze zwyczajem, znalazca skrzynki powinien wpisać się w dzienniku, który zwykle jest w niej schowany. Można też wymienić znaleziony w skrzynce przedmiot lub dołożyć własny (zazwyczaj są to drobne zabawki, maskotki). W przypadku niektórych skrzynek celem samym w sobie jest przenoszenie ukrytych w nich przedmiotów z jednej lokalizacji do innej i śledzenie w serwisach internetowych tras, pokonywanych przez fanty. Po powrocie z każdej wyprawy powinniśmy opisać nasze poszukiwania z serwisie, w którym skrzynka była zarejestrowana, nawet jeśli nie udało jej się znaleźć.
Zabawę w poszukiwanie skrzynek można urozmaicać na różne sposoby. Żeby znaleźć skrzynkę multicache, trzeba pokonać etapy, a na każdym z nich otrzymuje się tylko część potrzebnych informacji. Z kolei skrzynka typu quiz wymaga rozwiązania zagadki: może to być łamigłówka, puzzle do ułożenia lub obliczenia. Skrzynki oznaczane są także dodatkowymi parametrami, które określają czego możemy spodziewać się na miejscu. Z pewnością na brak wrażeń nie będziemy narzekać.
Asset Publisher
Q&A Retencja w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska
Q&A Retencja w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska
1. Co to jest retencja ?
To gromadzenie wody i przetrzymywaniu jej przez dłuższy czas najczęściej w zbiornikach naturalnych i sztucznych.
Zbiorniki wodne, jazy, zastawki, zadrzewienia, roślinne pasy ochronne, ochrona oczek wodnych, stawów wiejskich, mokradeł itp. prowadzą do spowolnienia lub powstrzymania odpływu wody.
2. Po co retencja w lesie ?
Las potrzebuje wody! Bez wody roślinność i zwierzęta nie przetrwają. Retencja w lesie jest bardzo potrzebna!
1. Poprawia uwilgotnienie siedlisk leśnych poprzez podniesienie wody gruntowej na terenach bezpośrednio przyległych do zbiornika lub urządzenia piętrzącego;
2. Zmiana szybkiego (wybitnie niekorzystnego) odpływu wód powierzchniowych z terenu lasu na spowolniony odpływ gruntowy co w konsekwencji służy poprawie biologicznej odporności drzewostanów, ochronie i urozmaiceniu środowiska leśnego (roślinność bagienna, zwierzyna, ptactwo wodne, owady);
3. Woda ze zbiorników jest też dla zwierzyny leśnej, ptactwa, owadów i innej fauny;
4. Zabezpieczenie wody do ochrony przeciwpożarowej lasu;
5. Zapewnienie wody do celów gospodarczych np. deszczownie przy szkółkach leśnych;
3. Skąd pomysł na retencję w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska ?
W przeszłości, a zdarza się to i teraz, zabiegi melioracyjne były ukierunkowane na szybkie odprowadzanie wody, osuszanie i odzyskiwanie gruntów w celu powiększaniu areału produkcji rolniczej. Z krajobrazu zniknęły oczka wodne i zadrzewienia śródpolne, zlikwidowano wiele stawów i piętrzeń młyńskich. Zaburzona została zdolność do naturalnego retencjonowania wody. Za taki stan rzeczy wysoką cenę płacą również lasy, co przejawia się m.in. wzrostem ilości pożarów, spadkiem udatności upraw. Brak wody jest też jedną z przyczyn chorób powodujących zamieranie dęba, buka, jesionu. Susza daje się we znaki również w szkółkach leśnych, przede wszystkim tam, gdzie nie ma urządzeń nawadniających.
Nadleśnictwo, szansę na poprawę takiego stanu zauważyło w momencie zafunkcjonowania realizowanego z wykorzystaniem środków unijnych „Kompleksowego projektu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu - mała retencja nizinna oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych” Bardzo szybko dokonaliśmy typowania obiektów, które mogłyby być zrealizowane w ramach tego projektu i zgłosiliśmy swój akces. – wyjaśnia Piotr Nawojski oraz Mariusz Telka, osoby koordynujące projekt retencji w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska
4. W jakich miejscach będą budowane zbiorniki wodne w Nadleśnictwie Oleśnica Śląska ?
Nazwa Leśnictwo Powierzchnia Retencja całkowita
1 Staw przy Polanie Grochowskiej Grochowo 1.300 m2 3.761,80 m3
2 Staw za Polaną Grochowską Grochowo 900 m2 1.204,95 m3
3 Staw Długi Zalesie 4.600 m2 123.879,44 m3
4 Staw Złotowskie Młyny Zalesie 3.799 m2 22.171,55 m3
5 Staw Sosnowy Zamek Myśl. 2.500 m2 41.981,91 m3
6 Staw na Potoku Dąbrowa 2.300 m2 24.611,11 m3
7 Staw w Goszczu Goszcz 1.700 m2 2.081,06 m3
8 Staw Nowy Gola Wielka 3.600 m2 15.150,95 m3
9 Staw Skrzypowy Gola Wielka 1.200 m2 16.757,44 m3
10 Staw Kasztanowy Gola Wielka 2.700 m2 16.539,71 m3
11 Staw przy Piaskowym Moście Gola Wielka 3.100 m2 154.598,88 m3
12 Staw przy Moście Piecha Dolny Gola Wielka 1.700 m2 51.034,32 m3
13 Staw przy Moście Piecha Górny Gola Wielka 1.700 m2 79.828,41 m3
14 Staw Tartaczek Twardogóra 8.100 m2 226.020,42 m3
15 Staw Suchy Twardogóra 2.600 m2 57.306,70 m3
RAZEM 836.928,65 m3
5. Jaki jest koszt inwestycji ?
Ok. 2,6 mln zł netto.
6. Jaki ma wpływ retencja na środowisko ?
Od kilkunastu lat działania w zakresie gospodarki wodnej w Nadleśnictwie Oleśnica zmierzają do podniesienia zdolności retencyjnych terenów leśnych. Zadania jakie wykonują leśnicy to sukcesywna przebudowa drzewostanów w kierunku zgodności z siedliskiem, odchodzenie od charakteryzujących się mniejszą retencyjnością monokultur leśnych, wprowadzanie i wzbogacanie runa i podszytu, ograniczenie wielkości zrębów przede wszystkim w obszarach przyległych do cieków, ale również odtwarzanie i budowa zbiorników małej retencji oraz inne zabiegi, służące poprawie stanu środowiska.
Dzięki tym inwestycjom następuje ustabilizowanie poziomu wody gruntowej na przyległych do zbiorników obszarach lasu, co poprawia warunki wzrostu drzew oraz chroni przed przesychaniem bardzo cenne pod względem przyrodniczym obszary śródleśne (m.in. torfowiska). Realizując przedsięwzięcia z zakresu retencji stosujemy w lasach zasadę, że podstawową cechą gospodarki wodnej jest zachowanie zbiorników w stanie zbliżonym do naturalnego. Dotyczy to również cieków i mokradeł. Metody techniczne stosujemy jedynie na najbardziej zagrożonych obszarach. Staramy się aby podstawowym sposobem regulacji warunków wodnych był odpływ regulowany, tak by systemy melioracyjne nie powodowały gwałtownych zmian warunków wodnych otaczającego obszaru, zwłaszcza obszarów chronionych.
System retencyjny powoduje wolniejszy odpływ wody, a przez to zwiększone zostają możliwości retencyjne lasów oraz zatrzymana zostaje woda powierzchniowa i podniesiony poziom wody gruntowej. Dzięki temu poprawie ulegają warunki glebowe oraz mikroklimatyczne w lasach, a tym samym następuje poprawa kondycji drzewostanów. Zwiększenie bioróżnorodności jest jednym z najważniejszych założeń koncepcji odtwarzania stawów i zbiorników śródleśnych.
7. Czy w tych zbiornikach będą hodowane ryby ?
Podstawową funkcją zbiorników jest retencjonowanie wody. Nie przewidujemy ich sztucznego zarybiania.
8. Czy zbiorniki retencyjne będą udostępniane społeczeństwu do rekreacji ?
Okolice zbiorników retencyjnych, tak jak i obszary leśne na terenie których one powstaną będą dostępne dla wypoczynku ludności. Oczywiście nie ma tu mowy o kąpieli, wędkowaniu itp. działaniach, niezgodnych z podstawową funkcją jaka jest im przypisana.
9. Na kiedy jest zaplanowane zakończenie budowy zbiorników retencyjnych ?
Zbiorniki zostały wybudowane w 2021 roku. Oficjalne otwarcie zaplanowane jest na kwiecień 2022 roku.
