Wydawca treści
Bezpieczna wyprawa do lasu
Wędrówka po lesie to w dzisiejszym, pełnym bodźców świecie może mieć wręcz znaczenie terapeutyczne. By tak się stało, musi być bezpieczna. Na co zwrócić uwagę, ruszając do lasu?
Naładowany telefon
Dziś, gdy niemal każdy ma w kieszeni smartfon, który lokalizuje nas w przestrzeni, przestajemy się obawiać, że gdziekolwiek zabłądzimy. Urządzenie musi jednak działać. Wybierając się w nieznany teren leśny, zadbajmy o to, by bateria była w pełni naładowana.
Telefon przyda się nie tylko do lokalizacji. Będzie niezbędny, by w razie trudnej sytuacji wezwać pomoc.
W lesie bywa różnie z zasięgiem sieci komórkowych. Jest słabszy w głębi kompleksów, w sezonie wegetacyjnym przy pełnym ulistnieniu, w zależności od pogody. Dlatego też w głębi lasu gorzej działają – albo nie działają wcale – internetowe aplikacje mapowe (Google Maps).
Sygnał GPS potrzebny do lokalizacji nie wymaga zasięgu telefonii komórkowej. Dlatego warto zainstalować aplikację mapową mBDL i mieć ze sobą wszystkie leśne mapy zawsze, niezależnie od zasięgu.
mBDL to Mobilny Bank Danych o Lasach, zasób o wiele bogatszy niż klasyczna mapa. Dzięki cyfrowym mapom poznamy wiek i gatunki drzew w konkretnych lokalizacjach. A nawet zakres prac, jakie zostały w nich zaplanowane, niezależnie od tego, czy las jest własnością państwa, gminy czy osoby prywatnej (ta informacja też tam będzie).
Od mankamentów towarzyszących elektronice wolna jest klasyczna papierowa mapa. W komplecie z kompasem ułatwi orientację i zabezpieczy przed zbędnym kluczeniem po leśnych drogach lub zabłądzeniem. Wiele nadleśnictw wydaje takie mapy.
Zgubiłem się w lesie. Jak próbować odnaleźć drogę?
Mimo możliwości, jakie daje współczesna technika, ludzie nadal gubią się w lasach. Co, gdy tak się stanie?
Przede wszystkim nie wpadajmy w panikę. Usiądź chwilę, zbierz myśli i przypomnij sobie opis terenu w którym jesteś. Warto wytężyć słuch, bo czasem słychać z daleka szum głównej drogi, pociąg lub odgłosy miasta. Wypatrywać charakterystycznych punktów terenu, jak linie wysokiego napięcia, gazociągi czy ślady użytkowania dróg – zwykle prowadzą do miejscowości lub dróg publicznych. W górach można podążać „z nurtem”, czyli iść wzdłuż potoku schodząc w dół, w ten sposób zwiększa się szansa dojścia do wioski lub drogi.
Jeśli masz działający telefon, ktokolwiek go odbierze, zada oczywiste pytanie: gdzie jesteś? Żeby odpowiedzieć coś więcej niż tylko „w ciemnym lesie”, postaraj się odnaleźć i wskazać konkretne szczegóły terenowe: ambona myśliwska, paśnik, znak lub tablica informacyjna, siatka ogrodzeniowa. Dla lokalnego leśnika to wiele mówiące szczegóły. Idealny do lokalizacji będzie słupek oddziałowy.
Lasy należące do państwa są zwykle podzielone na prostokątne oddziały. W przecięciu dróg, które są granicami oddziałów, w narożniku jednego z nich, znajdziesz kamienny słupek oddziałowy. Czarną farbą będą na nim wypisane numery oddziałów, ku którym zwracają się lica słupka. Te numery podane służbom ratunkowym czy leśnikowi pozwolą bezbłędnie zidentyfikować, gdzie jesteś. Leśnik może podpowiedzieć, w którą z dróg się skierować.
Słupek pozwoli z łatwością ustalić twoje położenie na leśnej mapie, gdzie zaznacza się oddziały. Gdy na słupku są numery czterech oddziałów, to narożnik pomiędzy dwoma najniższymi numerami wskazuje na ogół kierunek północny-zachód.
Leśnik perfekcyjnie zlokalizuje nas także na podstawie tabliczki (czerwonej w Lasach Państwowych) służącej do ewidencjonowania drewna. Znajdziemy tam dwa rzędy cyfr. Dolny to kod leśnictwa, górny – numer kolejnego stosu lub sztuki drewna. Numery są w bazie danych Lasów Państwowych, połączonej z mapą.
Natrafiłem na zakaz wstępu do lasu. Dlaczego?
Nie każdy fragment lasu jest dostępny dla turystów. Z zapisów ustawy o lasach wynika, że stale nie wolno wchodzić na obszary zagrożone erozją (najczęściej są to niebezpieczne dla ludzi osuwiska), na wszystkie uprawy leśne do 4 metrów wysokości, do ostoi zwierząt, na leśne powierzchnie doświadczalne i do drzewostanów nasiennych.
Zakazy są ustanawiane ze względu na dobro lasu bądź bezpieczeństwo ludzi. Taki charakter ma zakaz wstępu w miejscu, gdzie trwają prace leśne. To oczywiste, że nie należy go naruszać, gdy pracują maszyny i ścinane są drzewa. Znaki zakazujące wstępu ustawia się na drogach leśnych. Zakaz obowiązuje również wtedy, gdy na powierzchni nikt nie pracuje.
Zakaz wstępu może pojawić się także okresowo, wprowadzony przez nadleśniczego w związku z ogromnym zagrożeniem pożarowym, klęskami żywiołowymi (np. wiatrołomy czy okiść) oraz wykonywanymi zabiegami chemicznymi z zakresu ochrony lasu (stosowanymi wyjątkowo, gdy inne metody ochrony lasu nie przynoszą rezultatu). Takie zakazy są ustanowione w trosce o życie i zdrowie ludzi odwiedzających las i należy ich bezwzględnie przestrzegać.
Nieprzestrzeganie zakazu wstępu do lasu jest wykroczeniem, które - oprócz świadomego narażenia własnego życia i zdrowia - może być także ukarane mandatem. Tu znów warto rekomendować mBDL, który zawiera mapę zakazów wstępu do lasu.
Oczywiście ograniczenia dotyczą także obszarów chronionych, rezerwatów przyrody i parków narodowych. Tam poruszamy się po wyznaczonych szlakach.
Uwaga polowanie
Las służy rekreacji i wypoczynku, spełnia wiele rozmaitych funkcji społecznych, ale jest także jednocześnie obwodem łowieckim, gdzie mogą trwać polowania. Nie można żądać od myśliwych zaprzestania polowania, ale także myśliwi muszą tolerować i przewidzieć obecność ludzi w lesie.
W lesie polowania zbiorowe odbywają się między październikiem a styczniem, zwykle w weekendy i w ciągu dnia. Organizatorzy powinni je zgłaszać gminom. Te publikują informację o polowaniach na stronach internetowych najdalej pięć dni przed rozpoczęciem polowania. Przepisy nakazują również, by obszar, na którym odbędzie się polowanie zbiorowe oznakowywać tablicami.
Powyższe wymogi nie dotyczą polowań indywidualnych. Jednak regulamin polowań rygorystycznie określa zasady oddawania strzałów, polowania i zabezpiecza bezpieczeństwo ludzi. Myśliwi są dobrze wyszkoleni, świetnie znają teren i to zwykle oni dostosowują się do ruchu turystycznego w lesie.
Czy bać się dzikich zwierząt?
Choć bardzo małe, to bardzo niebezpieczne okazują się kleszcze. Samo ugryzienie nie jest dotkliwe, ale już konsekwencje chorób, które przenoszą mogą być niezwykle poważne. Istnieje szczepionka przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu. Przyjmują ją regularnie wszyscy leśnicy. Rekomendujemy jej przyjmowanie wszystkim miłośnikom wędrówek w terenie i grzybobrania. Tym bardziej, że obecnie kleszcze spotykamy nie tylko w lasach, a ze względu na panujące temperatury – przez większą część roku.
Nie ma szczepionki przeciw boreliozie. Jedyny sposób to unikać ugryzień kleszczy poprzez odpowiednie ubieranie się (jak najmniej odkrytych rąk i nóg), kontrolowanie odzieży i ciała po powrocie z lasu, stosowanie odstraszających pajęczaki i owady repelentów.
W polskich lasach coraz bardziej powszechne są duże drapieżniki: wilki i niedźwiedzie. Zwierzęta same z siebie nie bywają agresywne wobec ludzi. Niebezpieczne dla ludzi stają się w sytuacjach, kiedy same poczują się zagrożone. Takie ewidentne okoliczności to penetrowanie miejsc rozrodu (nor, gawr), rozdzielenie z młodymi, zablokowanie jedynej drogi ucieczki. Może do nich dojść przy naszej całkowitej nieświadomości. Dlatego dostrzegłszy drapieżniki, lepiej obserwować je z oddali, nie zbliżając się. To samo dotyczy dzików – mogą być niebezpieczne zaniepokojone, szczególnie z młodymi czy żmij, których jad może być dla człowieka śmiertelny.
Zawsze z dużą ostrożnością należy traktować zwierzęta, które nie wykazują lęku przed człowiekiem czy sprawiające wrażenie chorych. To mogą być objawy wścieklizny. Jej przypadki zdarzają się co prawda rzadko (szczepionki przeciwko wściekliźnie rozrzuca się z samolotów), jest to jednak bardzo groźna w skutkach choroba.
Gdzie spotkać leśnika?
Leśnika terenowego najłatwiej zastać w kancelarii (biurze) leśnictwa. Każdy leśniczy na tablicy informacyjnej przed leśniczówką oraz na drzwiach kancelarii podaje informację, kiedy przyjmuje interesantów. Zwykle są to godziny przedpołudniowe. Najlepiej umówić się wcześniej telefonicznie na spotkanie.
Warto pamiętać, że leśniczy, pomimo tego, że pełni służbę dbając o las i chroniąc go przed zagrożeniami, nie pracuje całą dobę ale w wyznaczonych godzinach.
Można też zadzwonić do Straży Leśnej, która patroluje teren całego nadleśnictwa. Numery telefonów znajdują się w zakładce kontakt.
Pamiętajmy! W przypadkach zagrożenia zdrowia i życia dzwonimy na numer 112.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Obszary Natura 2000
Obszary Natura 2000
Celem działania europejskiej sieci obszarów chronionych Natura 2000 jest powstrzymanie wymierania zagrożonych roślin i zwierząt oraz ochrona różnorodności biologicznej na terenie Europy. Do wdrożenia sieci zobowiązane są wszystkie kraje Wspólnoty.
Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów:
- obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), wyznaczone do ochrony populacji dziko występujących ptaków,
- specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO), chroniące siedliska przyrodnicze i gatunki roślin i zwierząt.
Podstawą wyznaczania obszarów Natury 2000 są kryteria naukowe.
Na terenie kraju obecnie są wyznaczone 144 obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) i 823 obszary ochrony siedlisk (SOO), w tym 364 obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Pokrywają one prawie 20 proc. powierzchni kraju.
Większość obszarów naturowych powstała na terenach leśnych. Stanowią one 40 proc. gruntów w zarządzie PGL LP, zajmują ponad 2,8 mln ha.
Na terenie naszego nadleśnictwa wyznaczonych jest dziewięć obszarów Natura 2000: 8 obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) – projektowanych specjalnych obszarów ochrony i 1 obszar specjalnej ochrony ptaków (OSO). Dwa z obszarów Natura 2000 – OZW Grądy w Dolinie Odry PLH020017 oraz OZW Bierutów PLH020065 znajdują się poza gruntami w zarządzie nadleśnictwa Oleśnica Śląska.
OZW GRĄDY W DOLINIE ODRY PLH020017
OZW Grądy w Dolinie Odry PLH020017
Typ ostoi: K (obszar mający znaczenie dla Wspólnoty częściowo przecinający się z obszarem specjalnej ochrony ptaków)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 8348,9 ha
Suma powierzchni wydzieleń: obszar znajduje się poza gruntami w zarządzie nadleśnictwa
Obszar obejmuje fragmenty doliny Odry o dużej mozaice siedlisk od suchych muraw i fragmentów borów po roślinność wodną i szuwarową starorzeczy i oczek wodnych. Duża część łęgów jest przekształcona w wyniku odcięcia od zalewów po obwałowaniu koryta rzeki, jednak w czasie dużych powodziach są one zalewane.
W obszarze znajduje się jeden z większych kompleksów leśnych (grądów i łęgów) w dolinie Odry, wraz z terenami łąkowymi, charakteryzujący się też dużą różnorodnością siedlisk podmokłych. Łącznie zidentyfikowano tu 11 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG i 16 gatunków z Załącznika II tej dyrektywy. Szczególnie bogata jest roślinność wodna i mokradłowa. Na tym terenie znajduje się m.in. jedno z najlepiej zachowanych stanowisk kotewki orzecha wodnego Trapa natans w dolinie Odry. Cenna jest też flora łąkowa.).
Do najpoważniejszych zagrożeń dla tego terenu należą: naturalna sukcesja w wyniku zaprzestania użytkowania fitocenoz łąkowych i pastwiskowych, zaorywanie łąk, zręby zupełne i osuszanie podmokłych fragmentów lasów, eksploatacja piasku i żwiru, zanieczyszczenia wód powierzchniowych ściekami komunalnymi, dzikie wysypiska śmieci, niekontrolowana turystyka i wędkarstwo, inwestycje związane ze zmianą koryta Oławy, zamiana gruntów rolnych na działki budowlane. Dolina podlega również działaniom z zakresu ochrony przeciwpowodziowej, które dotyczą różnych fragmentów doliny rzecznej. Przy ich wykonywaniu powinna zostać zachowana dbałość o utrzymanie dobrego stanu ekologicznego doliny i nie pogorszenie stanu zachowania siedlisk przyrodniczych i gatunków, których ochrona jest celem utworzenia obszaru Natura 2000.
OZW OSTOJA NAD BARYCZĄ PLH020041
OZW Ostoja nad Baryczą PLH020041
Typ ostoi: K (obszar mający znaczenie dla Wspólnoty częściowo przecinający się z obszarem specjalnej ochrony ptaków)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 82026,4 ha
Suma powierzchni wydzieleń: 1079,94 ha
Obszar obejmuje rozległe bagniste obniżenie doliny Baryczy, która jest typową rzeką nizinną z wieloma dopływami, fragmentami terenów zalewowych i dobrze zachowanymi starorzeczami. W południowo zachodniej części obszaru znajdują się zalesione morenowe Wzgórza Twardogórskie. Obszar jest zróżnicowany, obejmuje kompleksy łąk zalewowych, stawów rybnych, pól uprawnych i rozległych terenów leśnych. O specyfice terenu decyduje bogata sieć hydrograficzna z licznymi kanałami, naturalnymi i sztucznymi ciekami wodnymi, stawami i mokradłami. Obszar znajduje się w granicach Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy i pokrywa się częściowo (66,4%) z Obszarem Specjalnej Ochrony Ptaków Dolina Baryczy PLB02000.
Lasy ostoi tworzą dwa większe kompleksy: Lasy Milickie na zachodzie i Lasy Ostrzeszowskie na wschodzie. W pobliżu cieków wodnych zachowały się dobrze wykształcone cenne zbiorowiska leśne: największy kompleks łęgów jesionowo-olszowych w południowo-zachodniej Polsce, łęgi dębowo-wiązowo-jesionowe oraz starodrzewia grądowe i buczynowe. Zagrożeniem dla przedmiotów ochrony mogą być m.in.: regulacje i renowacje cieków wodnych, zalesianie i sukcesja roślinności na terenach otwartych, zwiększenie aktualnego pozyskania drewna w starodrzewach, likwidacja śródpolnych zadrzewień.
OZW Stawy w Borowej PLH020045
Typ ostoi: B (wydzielony obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, bez żadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 188,7 ha
Suma powierzchni wydzieleń: 113,63 ha
Obszar położony jest na Równinie Oleśnickiej. Obejmuje cztery stawy rybne o powierzchni 15 ha stanowiące utrwalony element krajobrazu Równiny. Powstałe w XII-XIII wieku stawy są użytkowane w tradycyjny sposób do dnia dzisiejszego. Tradycyjne użytkowanie polega m.in. na okresowym spuszczaniu wody i odsłanianiu mulistego dna. W zasięgu ostoi znajduje się największe znane stanowisko koleantusa delikatnego Coleanthus subtilis w Polsce. Populacja liczy ponad 10000 osobników i charakteryzuje się bardzo wysokim potencjałem reprodukcyjnym. Typ siedliska przyrodniczego 3130 pokrywa od 10 do 90% całkowitej powierzchni obszaru w zależności od pory roku. Stwierdzono tu występowanie kilku rzadkich i chronionych gatunków roślin (namulnik brzegowy Limosella aquatica, mysiurek drobny Myosurus minimus, włosienicznik wodny Batrachium aquatile i włosienicznik skąpopręcikowy B. Trichophyllum). Według autorów Standardowego Formularza Danych konieczne jest przeprowadzenie inwentaryzacji faunistycznej obszaru.
Zagrożeniem dla obszaru może być zintensyfikowanie gospodarki stawowej lub inne zmiany w dotychczasowym zagospodarowaniu (np. zaniechanie regularnego spuszczania wody ze stawów). Również nawożenie okolicznych obszarów może zakłócić równowagę w siedlisku.
OZW Bierutów PLH020065
Typ ostoi: B (wydzielony obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, bez żadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 223,5 ha.
Suma powierzchni wydzieleń: obszar znajduje się poza gruntami w zarządzie nadleśnictwa
Obszar stanowi kompleks łąk wilgotnych i zalewowych oraz pastwisk po obu stronach rzeki Widawy, w rejonie Kijowic, Kruszowic i Paczkowa. Około 18% powierzchni obszaru stanowią grunty orne. Do występujących na tym terenie siedlisk zalicza się: niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie, zmiennowilgotne łąki trzęślicowe oraz ziołorośla górskie i ziołorośla nadrzeczne. Obszar ma kluczowe znaczenie dla przetrwania czerwończyka fioletka Lycaena helle na Dolnym Śląsku. Obejmuje ostatnie stanowisko gatunku w tym województwie potwierdzone po 1995 roku. Stanowisko to może stanowić łącznik między rejonem występowania gatunku w województwie opolskim (Namysłów), a dawno nie potwierdzanymi stanowiskami koło Oleśnicy. Obszar chroni rzadki już na Nizinie Śląskiej zespół łąk wilgotnych z rdestem wężownikiem Polygonum bistorta – rośliną żywicielską gąsienic czerwończyka fioletka. Obszar jest zagrożony przez zmianę sposobu użytkowania (zaoranie pod uprawy kukurydzy lub wierzby), przez meliorację oraz zmiany w stosunkach wodnych w dolinie Widawy na skutek planowanej budowy zbiornika retencyjnego koło Dziadowej Kłody. Ze względu na sąsiedztwo miasta i wiosek, występuje też zagrożenie skażenia ściekami i nawozami, składowania odpadów oraz wypalania traw na wiosnę.
OZW Kumaki Dobrej PLH020078
Typ ostoi: B (Wydzielony Projektowany Specjalny Obszary Ochrony, bez żadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 2094,0 ha
Suma powierzchni wydzieleń: 1043,85 ha
Obszar obejmuje dolinę rzeki Dobrej na dwóch odcinkach, charakteryzujących się najwyższym nagromadzeniem walorów przyrodniczych, pomiędzy Bartkowem i Dobrzeniem oraz pomiędzy Dąbrowicą a Pawłowicami. Rzeka na opisywanym odcinku płynie przez obszar Niziny Śląskiej przez niemal całkowicie płaski teren pokryty osadami czwartorzędowymi. Dolina rzeki jest uregulowana, lecz występują tu liczne obniżenia terenu ze stagnując wodą oraz stawy hodowlane, co stwarza doskonałe warunki bytowe płazów.
Obszar ma kluczowe znaczenie dla ochrony płazów w regionie dolnośląskim - występują tu bardzo bogate i wysokie liczebnie populacje kumaka nizinnego Bombina bombina oraz traszki grzebieniastej Triturus cristatus. Dużym walorem są również stare dęby ze stanowiskami pachnicy dębowej Osmoderma eremita i kozioroga dębosza Cerambyx cerdo. Siedliska przyrodnicze oraz inne gatunki zwierząt grają mniejszą rolę wśród przedmiotów ochrony obszaru; do najbardziej interesujących należy zaliczyć zachowane zmiennowilgotne łąki trzęślicowe.
Główne zagrożenia dla tego obszaru generowane są poprzez:
- prowadzenie prac z zakresu ochrony przeciwpowodziowej nieuwzględniające charakterystyki ekologicznej i wymagań ochrony typu siedlisk występujących w obrębie międzywala;
- prowadzenie prac leśnych w siedliskach leśnych, nieuwzględniające wymagań ochrony danego typu siedliska, zwłaszcza usuwanie starych, próchniejących drzew (obecnie zagrożenie nie dotyczy lasów w zarządzie nadleśnictwa Oleśnica Śląska przyp. Autora);
- zaorywanie łąk i intensyfikacja gospodarki łąkarskiej;
- zalesianie łąk i polan;
- intensyfikacja gospodarki stawowej i niszczenie roślinności wodnej;
- intensyfikacja rolnictwa;
- funkcjonowanie rozległej piaskowni.
OZW LASY GRĘDZIŃSKIE PLH020081
OZW Lasy Grędzińskie PLH020081
Typ ostoi: B (wydzielony obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, bez żadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 3087,5 ha
Suma powierzchni wydzieleń: 1240,33 ha
Obszar położony jest na Równinie Oleśnicko-Bierutowskiej, na terenie województwa dolnośląskiego, gmin Długołęka, Bierutów, Czernica, Jelcz-Laskowice, w obrębie doliny Widawy oraz terenów przylegających. Roślinność tego terenu jest zróżnicowana: występują tu grądy Galio-Carpinetum, łęgi nadrzeczne Ficario - Ulmetum oraz lasy aluwialne Fraxino -Alnetum. Nieleśną cześć szaty roślinnej tworzą między innymi fitocenozy ze związku Magnocaricion (Caricetum acutiformis, Caricetum gracilis, Phalaridetum arundinaceae), łąki wilgotne ze związku Calthion (Angelico-Cirsietum oleracei i Scirpetum silvatici) oraz łąki trzęślicowe (Selino-Molinietum) lub łąki świeże (Arrhentheretum elatioris, Alopecuretum pratensis).
Na terenie Lasów Grędzińskich nie stwierdzono gatunków roślin wymienionych w Załączniku II Dyrektywy Rady nr 92/43/EWG. Występują tu jednak liczne gatunki chronione jak: goryczka wąskolistna Gentiana pneumonanthe, nasięźrzał pospolity Ophioglossum vulgatum, podkolan biały Platanthera bifolia, wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum i inne. Tereny położone w dolinie Widawy obfitują także w liczne mokradła z roślinnością szuwarową stanowiące cenne siedliska płazów i bezkręgowców z zał. II Dyrektywy. Na uwagę zasługują: szczególnie liczna populacja trzepli zielonej Ophiogomphus cecilia oraz jedno z czterech znanych obecnie z Dolnego Śląska stanowisk przeplatki aurinii Euphydryas aurinia; występują tu ponadto dwa gatunki modraszkowatych Lycaenidae, pachnica dębowa Osmoderma eremita i kozioróg dębosz Cerambyx cerdo. Fauna ssaków i płazów jest typowa dla niżowych dolin rzecznych Dolnego Śląska - występują tu traszka grzebieniasta Triturus cristatus, kumak nizinny Bombina bombina, wydra Lutra lutra i bóbr europejski Castor fiber.
Podstawowym zagrożeniem dla przyrody obszaru są przede wszystkim zmniejszanie powierzchni starodrzewi i wprowadzanie gatunków niezgodnie z siedliskiem. Niezwykle ważne są także potencjalne zmiany w obrębie koryta Widawy i ograniczenie jej wylewów (z uwagi na budowę zbiorników retencyjnych i stawów hodowlanych w górnym biegu rzeki na terenie województwa opolskiego). Regulacje samego koryta w obrębie obszaru są dopuszczalne tylko w minimalnym zakresie, związanym wyłącznie z zapewnieniem bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, jednak w miarę możliwości należy stosować alternatywne środki ochrony przeciwpowodziowej. Niekorzystnym zjawiskiem występującym w obszarze Lasów Grędzińskich jest sukcesja wtórna oraz ekspansja neofitów, głównie nawłoci późnej Solidago gigantea.
OZW DOLINA OLEŚNICY I POTOKU BOGUSZYCKIEGO PLH020091
OZW Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego PLH020091
Typ ostoi: B (wydzielony obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, bez żadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 1118,8 ha
Suma powierzchni wydzieleń: 522,11 ha
Obszar leży na północ od Oleśnicy, na Równinie Oleśnickiej będącej częścią Niziny Śląskiej. Jego kształt jest bardzo nieregularny, ponieważ obejmuje siedliska nad rzekami Oleśnicą oraz jej największym dopływem Potokiem Boguszyckim. Stanowi kompleks łąk kośnych wilgotnych i świeżych oraz szuwarów po obu stronach rzeki Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego (źródło: SDF obszaru z 04.2009).
W obrębie OZW „Dolina Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego" funkcjonują cztery użytki ekologiczne:
- „Mokradła Boguszyckie"
- „Olsy Spalickie"
- „Olsy Sokołowickie"
- „Las Boguszycki"
Jest on kluczowy dla przetrwania czerwończyka fioletka Lycaena helle na Dolnym Śląsku. Obejmuje jedno z dwóch stanowisk gatunku w tym województwie potwierdzone po 1995 roku oraz stanowisko stwierdzone w latach 80-tych XX w. Stanowiska te stanowią najbardziej na zachód wysuniętą wyspę zasięgu na Równinie Oleśnickiej. Obszar chroni rzadkie już na Nizinie Śląskiej zespoły ekstensywnych łąk wilgotnych (świeżych, kaczeńcowych i trzęślicowych) z rdestem wężownikiem Polygonum bistorta – rośliną żywicielską gąsienic czerwończyka fioletka. Dodatkowo wartość ostoi podwyższa obecność licznych populacji trzepli zielonej Ophiogomphus cecilia, pachnicy dębowej Osmoderma eremita, czerwończyka nieparka Lycaena dispar, kumaka nizinnego Bombina bombina, wydry Lutra lutra i bobra europejskiego Castor fiber. Cenne są również dobrze zachowane na terenie obszaru płaty priorytetowych łęgów olszowo-jesionowych stanowiących końcowe ogniwo sukcesji w dolinach Oleśnicy i Potoku Boguszyckiego.
Obszar jest zagrożony przez zmianę sposobu użytkowania (zaoranie pod uprawy kukurydzy lub wierzby), przez meliorację oraz zmiany w stosunkach wodnych w dolinie Oleśnicy wskutek budowy stawów prywatnych oraz obwodnicy drogowej miasta Oleśnica, a w przyszłości projektowanego zbiornika retencyjnego na rzece Oleśnicy. Ze względu na sąsiedztwo miasta i wiosek, występuje zagrożenie skażenia ściekami i nawozami, składowania odpadów, jak też wypalania traw na wiosnę. Istotnym problemem jest zaniechanie użytkowania i zarastanie łąk przez olszę czarną Alnus glutinosa, wierzby Salix, trzcinę Phragmites, nawłoć późną Solidago gigantea, sadźca konopiastego Eupatorium cannabinum, wiązówkę błotną Filipendula ulmaria i ostrożenia polnego Cirsium arvense. Zwiększa się również presja miejscowej ludności poprzez zabudowę i ruch weekendowy.
OZW LEŚNE STAWKI KOŁO GOSZCZA PLH020101
OZW Leśne stawki koło Goszcza PLH020101
Typ ostoi: B (wydzielony obszar mający znaczenie dla Wspólnoty, bez żadnych połączeń z innymi obszarami Natura 2000)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 111,9 ha
Suma powierzchni wydzieleń: 144,81 ha
Obszar zlokalizowany jest w dolinie potoku, na którym założono kilka stawów rybnych. Obejmuje on również piaszczyste skarpy tworzące brzegi doliny strumienia, porośnięte głównie przez drzewostany sosnowe.
W obrębie OZW Leśne stawki koło Goszcza funkcjonuje użytek ekologiczny „Leśne Stawki koło Goszcza".
Obszar jest podstawowym obecnie miejscem reintrodukcji żółwia błotnego Emys orbicularis na Dolnym Śląsku. Stanowi także istotne uzupełnienie luki w rozmieszczeniu czerwończyka nieparka Lycaena dispar w sieci Natura 2000 pomiędzy doliną Baryczy od północy a ostojami w okolicach Oleśnicy od południa. Bezpośrednim zagrożeniem może być tępienie żółwi przez użytkowników stawów rybnych oraz regulacja i utwardzanie koryta potoku.
OSO Dolina Baryczy PLB020001
Typ ostoi: J (obszar specjalnej ochrony ptaków, częściowo przecinający się z obszarem mającym znaczenie dla Wspólnoty)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 55516,8 ha
Suma powierzchni wydzieleń: 920,09 ha
Obszar obejmuje dolinę Baryczy pomiędzy Żmigrodem a okolicami Przygodzic. Występuje tu pięć dużych i pięć małych kompleksów stawów rybnych wraz z otaczającymi łąkami, gruntami ornymi, mokradłami i lasami. W związku z prowadzoną hodowlą ryb, w sąsiedztwie odstrzeliwane są ptaki rybożerne (czaple, kormorany). Obszar znajduje się w granicach Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy i pokrywa się z projektowanym Specjalnym Obszarem Ochrony Siedlisk Ostoja nad Baryczą PLH020041. Występuje tu co najmniej 20 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 8 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: bączek Ixobrychus minutus, bąk Botaurus stellaris, bielik Haliaeetus albicilla, błotniak stawowy Circus aeruginosus, bocian czarny Ciconia nigra, kania czarna Milvus migrans, łabędź krzykliwy Cygnus cygnus, podgorzałka Aythya nyroca, rybitwa czarna Chlidonias niger, rybitwa rzeczna Sterna hirundo, zielonka Porzana parva, zimorodek Alcedo atthis, perkoz dwuczuby Podiceps cristatus, perkoz rdzawoszyi Podiceps grisegena, łabędź niemy Cygnus olor, gęgawa Anser anser, cyranka Anas querquedula, czernica Aythya fuligula, krakwa Anas strepera, pustułka Falco tinnunculus, łyska Fulica atra, wodnik Rallus aquaticus, rycyk Limosa limosa, brzegówka Riparia riparia, brzęczka Locustella luscinioides. W okresie wędrówek występuje tu co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego następujących gatunków ptaków: żuraw Grus grus, gęś zbożowa Anser fabalis (>4%). Ponadto spotykane są stada gęgawy Anser anser do 1300 osobników i mieszane stada gęsi w ilości do 33000 osobników. W okresie zimy występuje tu co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego następujących gatunków ptaków: gęś zbożowa Anser fabalis, mieszane stada gęsi do 20000 osobników; łabędź krzykliwy Cygnus cygnus zimuje do 150 osobników; ptaki wodno-błotne występują w koncentracjach powyżej 20000 osobników.
Podstawowym zagrożeniem dla ptaków jest zarówno zaniechanie, jak i intensyfikacja gospodarki stawowej, a w partiach zajętych przez użytki zielone - zaniechanie użytkowania pastwiskowo-łąkarskiego.